موضوع مهریه و قوانین مرتبط با آن همواره یکی از مسائل حساس و پربحث در نظام حقوقی ایران بوده است. در ماه‌های اخیر، شنیده هایی درباره تصویب قانونی جدید مبنی بر تعیین سقف 14 سکه برای مهریه وجود دارد. این مقاله به تحلیل صحت قانون جدید مهریه 14 سکه می‌پردازد و ابعاد مختلف آن را روشن می‌کند.
قانون جدید مهریه 14 سکه تصویب نشده است
در ماه‌های اخیر، اخباری مبنی بر پیشنهاد یا تصویب قانونی جدید برای تعیین سقف مهریه به 14 سکه در فضای مجازی و برخی رسانه‌ها منتشر شده است. این شایعه به‌ویژه پس از اظهارات برخی نمایندگان مجلس و بحث‌های مرتبط با اصلاح قانون حمایت خانواده شدت گرفت. ادعا می‌شود که قانون جدید مهریه 14 سکه با هدف کاهش مشکلات قضایی و مالی مرتبط با مهریه‌های سنگین و ترویج ازدواج آسان پیشنهاد شده است.
بر اساس اطلاعات موجود منابع خبری معتبر و اطلاعات رسمی از نهادهای قانون‌گذاری از جمله مجلس شورای اسلامی و قوه قضاییه:
- هیچ سند رسمی یا مصوبه‌ای از مجلس شورای اسلامی یا شورای نگهبان تا تاریخ 18 خرداد 1404 نشان نمی‌دهد که قانونی برای تعیین سقف مهریه به 14 سکه به تصویب رسیده باشد. قانون حمایت خانواده مصوب 1391 همچنان مرجع اصلی رسیدگی به امور مهریه است و سقف 110 سکه برای اجرای احکام کماکان پابرجاست.
- اظهارات نمایندگان مجلس: برخی نمایندگان مجلس در مصاحبه‌های اخیر (مانند اظهارات منتشرشده در خبرگزاری‌های رسمی در اردیبهشت 1404) به لزوم بازنگری در قوانین مهریه اشاره کرده‌اند. به‌عنوان مثال، یکی از اعضای کمیسیون قضایی مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا (تاریخ 10 اردیبهشت 1404) از پیشنهادهایی برای کاهش سقف مهریه به منظور کاهش پرونده‌های قضایی و زندانیان مهریه سخن گفته است. با این حال، این اظهارات صرفاً در حد پیشنهاد بوده و به مرحله قانون‌گذاری نرسیده است.
- طرح‌های پیشنهادی: بر اساس گزارش‌های منتشرشده در وب‌سایت مجلس شورای اسلامی ، طرحی با عنوان «اصلاح قانون حمایت خانواده» در دست بررسی است که شامل پیشنهادهایی برای تعیین سقف مهریه (از جمله 14 سکه) می‌شود. اما این طرح هنوز در مرحله بررسی در کمیسیون‌های تخصصی است و به صحن علنی مجلس نرسیده، چه رسد به تصویب و تأیید شورای نگهبان.
مزایا و معایب اجرایی شدن قانون مهریه 14 سکه
ایده تعیین سقف 14 سکه برای مهریه به دلایل زیر در برخی محافل مطرح شده است:
- کاهش بار قضایی: تعداد بالای پرونده‌های مرتبط با مهریه در دادگاه‌ها، به‌ویژه دعاوی مطالبه مهریه و زندانی شدن زوج‌ها، باعث شده که قانون‌گذاران به دنبال راهکارهایی برای کاهش این پرونده‌ها باشند.
- ترویج ازدواج آسان: با توجه به افزایش قیمت سکه (هر سکه بهار آزادی در خرداد 1404 حدود 40 میلیون تومان)، مهریه‌های سنگین مانعی برای ازدواج جوانان تلقی می‌شود. عدد 14 به دلیل نمادین بودن (ارتباط با عدد 14 در فرهنگ دینی) به‌عنوان سقف پیشنهادی مطرح شده است.
- حمایت از زوج: کاهش سقف مهریه می‌تواند فشار مالی بر زوج‌ها را کاهش دهد و از زندانی شدن افراد ناتوان از پرداخت جلوگیری کند.
انتقادات به پیشنهاد 14 سکه
در مقابل، این پیشنهاد با انتقاداتی مواجه شده است:
- محدود شدن حق زوجه: مهریه به‌عنوان یک حق مالی برای زوجه در نظر گرفته شده و کاهش سقف آن ممکن است امنیت مالی زنان را در ازدواج کاهش دهد.
- عدم انطباق با واقعیت‌های اقتصادی: با توجه به تورم و ارزش بالای سکه، 14 سکه (حدود 560 میلیون تومان در خرداد 1404) ممکن است برای بسیاری از زوج‌ها همچنان سنگین باشد و هدف ترویج ازدواج آسان را محقق نکند.
- ابهامات اجرایی: نحوه اجرای چنین قانونی، به‌ویژه در مورد مهریه‌های غیرنقدی (مانند ملک یا طلا) و تأثیر آن بر پرونده‌های موجود، هنوز مشخص نیست.
نتیجه‌گیری
شایعه تصویب قانون جدید مهریه 14 سکه تا تاریخ 18 خرداد 1404 صحت ندارد. هرچند پیشنهادهایی برای کاهش سقف مهریه در مجلس مطرح شده، اما این پیشنهادها هنوز به قانون تبدیل نشده‌اند. قانون حمایت خانواده 1391 با سقف 110 سکه همچنان حاکم است. با توجه به حساسیت موضوع مهریه و تأثیر آن بر زندگی زوجین، توصیه می‌شود اخبار را از منابع معتبر دنبال کرده و در تنظیم مهریه یا پیگیری دعاوی، از مشاوره حقوقی تخصصی استفاده کنید.
