دکتر مجتبی جعفری، رئیس اتحادیه صنف پارچه‌فروشان تهران، در واکنش به روند تسریع‌شده اخراج مهاجران افغان از کشور اعلام کرد: توجه‌ها به تأثیر این تصمیم بر بازار کار ایران دوخته شده است، چرا که خروج ناگهانی بخش بزرگی از نیروی کار می‌تواند موجب اختلال در صنایع کوچک و کارگاهی شود.
در روزهای اخیر، بازگرداندن اتباع افغانستانی از ایران شدت گرفته و مقامات رسمی تأکید کرده‌اند این اقدام در چارچوب مقابله با اقامت غیرقانونی و کنترل مهاجرت غیرمجاز صورت می‌گیرد. با این حال، خروج گسترده کارگران افغان می‌تواند پیامدهای جدی بر بخش‌هایی چون ساختمان، صنایع کوچک و تولیدی داشته باشد؛ صنایعی که سال‌ها بخش قابل توجهی از نیروی انسانی آن‌ها را اتباع افغانستان تشکیل داده‌اند.
نگرانی کارفرمایان از کمبود نیروی کار
بسیاری از کارفرمایان نسبت به کمبود نیروی کار ماهر در صورت ادامه این روند ابراز نگرانی کرده‌اند. به گفته آن‌ها، جایگزین کردن کارگران افغان با نیروی داخلی کار ساده‌ای نیست و این امر می‌تواند منجر به افزایش هزینه‌های تولید، کندی در اجرای پروژه‌ها و حتی توقف برخی فعالیت‌ها شود.
آمار حضور اتباع افغانستان در ایران
بر اساس آمار رسمی وزارت کشور، حدود ۸.۶ میلیون نفر از اتباع افغانستان در ایران حضور دارند. اما برخی گزارش‌های دیگر از سوی سازمان مدیریت و وزارت بهداشت، جمعیت این اتباع را نزدیک به ۱۰ میلیون نفر اعلام کرده‌اند. حتی برخی برآوردهای غیررسمی و مشاهدات میدانی نیز ارقامی بالاتر را مطرح می‌کنند. یکی از مشکلات اصلی در این زمینه، نبود آمار دقیق است، زیرا بخش بزرگی از مهاجران افغان از مسیرهای غیرقانونی وارد کشور شده و شناسایی هویت و فعالیت آن‌ها برای نهادهای رسمی دشوار است. هرچند در سال‌های اخیر مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور اقدامات مهمی در زمینه ساماندهی و احراز هویت این افراد انجام داده است.
لزوم حمایت از کارفرمایان برای استفاده از نیروی ایرانی
دکتر جعفری تأکید کرد: در هر شرایطی، اولویت اصلی بازار کار باید به‌کارگیری نیروی کار ایرانی باشد. وزارت کار می‌تواند با طراحی تسهیلات ویژه و مکانیزم‌های تشویقی، کارفرمایان را به استفاده از نیروی داخلی ترغیب کند. او یادآور شد که در گذشته دولت بخشی از سهم بیمه کارفرمایان را پرداخت می‌کرد تا به کارگیری نیروهای ایرانی برای صاحبان کسب‌وکار آسان‌تر شود و امروز نیز می‌توان با چنین روش‌هایی، انگیزه کافی برای استفاده از نیروی کار داخلی ایجاد کرد.
بازگشت اتباع و امید به ثبات بازار کار
رئیس اتحادیه صنف پارچه‌فروشان تهران در پایان ابراز امیدواری کرد: همه اتباع افغانستانی به سلامت به کشور خود بازگردند و با تدابیر مرکز امور اتباع وزارت کشور و همکاری سایر دستگاه‌ها، مشکل خاصی در زمینه تأمین نیروی کار در صنایع کوچک و کارگاهی کشور ایجاد نشود.
